نپوتیسم (خویشامند سالاری) چیست

نپوتیسم یا خویشاوند سالاری زمانی اتفاق می‌افتد که آن‌هایی که قدرت استخدام در یک شرکت را دارند، نامزدهای واجد شرایط را برای استخدام نادیده گرفته و یکی از اعضای خانواده خود را انتخاب می‌کنند.
 ۱۴۰۲/۲/۹ | ۱۰:۲۷  زمان مطالعه 3 دقیقه
نپوتیسم (خویشامند سالاری) چیست

نپوتیسم به معنای ترجیح دادن یا ارجحیت دادن به افرادی است که به عنوان خانواده، دوستان یا آشنایان نزدیک شناخته می‌شوند، به جای اینکه بر اساس شایستگی و توانایی‌های آن‌ها انتخاب شوند. اگر در شرکت و سازمان خود شاهد نپوتیسم هستید با ما در این مقاله همراه باشید تا با مفهوم آن بیشتر اشنا شوید.

نپوتیسم(خویشامند سالاری)چیست و معایب آن برای یک سازمان کدامند؟

 در واقع، نپوتیسم به معنای ترجیح دادن روابط خانوادگی و دوستی برای انتخاب و استخدام افراد است، به جای اینکه بر اساس شایستگی و توانایی آن‌ها انتخاب شوند. این موضوع معمولاً در سازمان‌ها، شرکت‌ها و حتی در سیاست‌ها رخ می‌دهد و می‌تواند به تضعیف کیفیت و عملکرد سازمان یا شرکت منجر شود.
انواع نپوتیسم کدامند؟
 نپوتیسم می‌تواند در موارد مختلفی رخ دهد، به عنوان مثال:

  1. استخدام خانوادگی: استخدام افراد خانوادگی بدون توجه به شایستگی و توانایی آن‌ها، مصداق نپوتیسم است.
  2. ترفیع خانوادگی: ترفیع افراد خانوادگی بدون توجه به عملکرد و شایستگی آن‌ها، مصداق نپوتیسم است.
  3. انتخاب دوستان: انتخاب دوستان بدون توجه به شایستگی و توانایی آن‌ها، مصداق نپوتیسم است.
  4. توزیع منابع: توزیع منابع و فرصت‌های شغلی بر اساس روابط خانوادگی و دوستی، بدون توجه به شایستگی و توانایی افراد، مصداق نپوتیسم است.

این موارد می‌توانند به تضعیف کیفیت و عملکرد سازمان یا شرکت منجر شوند و به طور کلی، نپوتیسم می‌تواند به تضعیف اعتماد عمومی و ایجاد ناامیدی در جامعه منجر شود.

نپوتیسم ارجعیت استخدام افراد آشنا نسبت به افراد شایسته

تأثیر نپوتیسم سازمانی چیست؟

تأثیر نپوتیسم سازمانی می‌تواند منفی باشد و به طور کلی، می‌تواند به تضعیف کیفیت و عملکرد سازمان یا شرکت منجر شود. برخی از تأثیرات منفی نپوتیسم سازمانی عبارتند از:

  • کاهش کیفیت: استخدام و ترفیع افراد بر اساس روابط خانوادگی و دوستی، بدون توجه به شایستگی و توانایی آن‌ها، می‌تواند به کاهش کیفیت کار و خدمات منجر شود.
  • کاهش اعتماد عمومی: نپوتیسم می‌تواند باعث کاهش اعتماد عمومی به سازمان یا شرکت شود، زیرا افراد ممکن است فکر کنند که تنها افرادی که به عنوان خانواده یا دوستان انتخاب شده‌اند، فرصت‌های شغلی را دارند.
  • کاهش رضایت شغلی: افرادی که به عنوان نتیجه نپوتیسم استخدام شده‌اند، ممکن است احساس کنند که به دلیل روابط خانوادگی یا دوستی انتخاب شده‌اند و نه به دلیل شایستگی و توانایی خود، که می‌تواند منجر به کاهش رضایت شغلی آن‌ها شود.
  • کاهش تنوع: نپوتیسم می‌تواند منجر به کاهش تنوع و تجربه‌های مختلف در سازمان یا شرکت شود، زیرا افرادی که به عنوان نتیجه نپوتیسم استخدام شده‌اند، ممکن است دارای تجربه و دانش محدودی باشند.

به طور کلی، نپوتیسم می‌تواند به تضعیف کیفیت و عملکرد سازمان یا شرکت منجر شود و در نهایت باعث فلات شغلی شود. فلات شغلی  معنای عدم تغییر و تحول در سطح شغلی است که تاثیرات منفی در انگیزه و رشد کارمندان دارد و عدم پیشرفت آن‌ها را در پی دارد.

چگونه وقوع نپوتیسم را در یک سازمان حل کنیم؟

برای حل وقوع نپوتیسم در یک سازمان، می‌توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:

  • ایجاد فرهنگ شایسته‌سالاری: باید فرهنگ شایسته‌سالاری در سازمان ایجاد شود و افراد بر اساس شایستگی و توانایی‌های آن‌ها انتخاب شوند.
  • ایجاد فرآیندهای شفاف: باید فرآیندهای شفاف و شایسته‌سالاری برای استخدام، ترفیع و توزیع منابع در سازمان ایجاد شود تا افراد بر اساس شایستگی و توانایی‌های آن‌ها انتخاب شوند.
  • ایجاد سیاست‌های مناسب: باید سیاست‌های مناسب برای جلوگیری از وقوع نپوتیسم در سازمان ایجاد شود، به عنوان مثال، ممنوعیت استخدام افراد خانوادگی یا دوستان در یک واحد سازمانی.
  • آموزش و پرورش: باید افراد در سازمان آموزش داده شوند که انتخاب و استخدام افراد بر اساس شایستگی و توانایی‌های آن‌ها باید اولویت داشته باشد و نپوتیسم می‌تواند به تضعیف کیفیت و عملکرد سازمان منجر شود.
  • ایجاد مکانیزم‌های شکایت: باید مکانیزم‌های شکایت در سازمان ایجاد شود تا افراد بتوانند در صورت وقوع نپوتیسم، شکایت کنند و اقدامات لازم برای جلوگیری از وقوع آن انجام شود.

به طور کلی، برای حل وقوع نپوتیسم در یک سازمان، باید از راهکارهای شایسته‌سالاری، شفافیت، سیاست‌های مناسب، آموزش و پرورش و مکانیزم‌های شکایت استفاده کرد.
نپوتیسم چگونه برمدیریت یک سازمان تأثیر می گذارد؟
نپوتیسم می‌تواند بر مدیریت یک سازمان تأثیرات منفی بسیاری داشته باشد. برخی از این تأثیرات عبارتند از:

  1. کاهش کیفیت: استخدام و ترفیع افراد بر اساس روابط خانوادگی و دوستی، بدون توجه به شایستگی و توانایی آن‌ها، می‌تواند به کاهش کیفیت خدمات و محصولات سازمان منجر شود.
  2. کاهش اعتماد عمومی: نپوتیسم می‌تواند به کاهش اعتماد عمومی به سازمان منجر شود، زیرا افراد ممکن است فکر کنند که تنها افرادی که به عنوان خانواده یا دوستان انتخاب شده‌اند، فرصت‌های شغلی را دارند.
  3. کاهش رضایت شغلی: افرادی که به عنوان نتیجه نپوتیسم استخدام شده‌اند، ممکن است احساس کنند که به دلیل روابط خانوادگی یا دوستی انتخاب شده‌اند و نه به دلیل شایستگی و توانایی خود، که می‌تواند منجر به کاهش رضایت شغلی آن‌ها شود.
  4. کاهش تنوع: نپوتیسم می‌تواند منجر به کاهش تنوع و تجربه‌های مختلف در سازمان شود، زیرا افرادی که به عنوان نتیجه نپوتیسم استخدام شده‌اند، ممکن است دارای تجربه و دانش محدودی باشند.
  5. کاهش انگیزه: افرادی که به عنوان نتیجه نپوتیسم استخدام شده‌اند، ممکن است انگیزه کاری کمتری داشته باشند، زیرا احساس می‌کنند که به دلیل روابط خانوادگی یا دوستی انتخاب شده‌اند و نه به دلیل شایستگی و توانایی خود.

به طور کلی، نپوتیسم می‌تواند به تضعیف کیفیت و عملکرد سازمان منجر شود و باید توجه ویژه‌ای به انتخاب و استخدام افراد بر اساس شایستگی و توانایی‌های آن‌ها داشته باشیم.

تفاوت شایسته سالاری و نپوتیسم در چیست؟

شایسته سالاری به معنای انتخاب و استخدام افراد بر اساس شایستگی‌ها، توانایی‌ها و تجربیات آن‌ها است. در این رویکرد، افراد بر اساس صلاحیت‌های خود برای شغلی خاص انتخاب می‌شوند و هیچ گونه تبعیض و تحریمی برای افرادی که از خانواده یا دوستان مدیران شرکت هستند، وجود ندارد.
نپوتیسم به معنای انتخاب و استخدام افراد بر اساس ارتباطات خانوادگی یا دوستانه است. در این رویکرد، افرادی که از خانواده یا دوستان مدیران شرکت هستند، بدون توجه به صلاحیت‌ها و تجربیات خود، برای شغلی خاص انتخاب می‌شوند. این رویکرد می‌تواند منجر به تبعیض و تحریمی برای افرادی که از خانواده یا دوستان مدیران شرکت نیستند، شود.
به طور خلاصه، تفاوت اصلی بین شایسته سالاری و نپوتیسم در انتخاب و استخدام افراد بر اساس صلاحیت‌ها و تجربیات آن‌ها در مقابل ارتباطات خانوادگی یا دوستانه است.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی نپوتیسم و شایسته سالاری، تاثیر آن بر سازمان پرداختیم ، با توجه به این مطالب دریافتیم که به طور کلی، نپوتیسم می‌تواند باعث کاهش کیفیت کار، کاهش اعتماد عمومی، ایجاد تبعیض، کاهش انگیزه کارکنان و کاهش رقابت در سازمان شود.

نویسنده : مینا نعمت گرگانی

مینا نعمت گرگانی هستم،  متولد 1368، علاقمند به هنر، شاخه‌ی موسیقی و سینما-تئاتر، علاقمند به حوزه سئو ، تولید محتوا و چالش‌های کلمه کلیدی😊

  نظرات کاربران (0 نظر)
شما هم می توانید در مورد این مطلب نظر دهید نظر خود را بنویسید