وبینار چیست

حتما شنیده‌اید که این روزها بسیاری از مدرسان و اساتید، دوره‌های خود را به صورت آنلاین برگزار می‌کنند که به آن وبینار گفته می‌شود. اما وبینار چیست و چه مزایایی دارد؟

وبینار چیست؟

اگر بخواهیم تعریف ساده‌ای از وبینار ارائه کنیم، یک سمینار در محیط وب است. تمام فعالیت‌های یک سمینار، از جمله ارائه مطالب، سخنرانی، کارگاه یا تدریس موضوعی خاص در وبینار، در محیط وب و با استفاده از نرم افزارهای کنفرانس ویدئویی انجام ‌می‌شود. مشخصه کلیدی وبینار، ویژگی تعاملی آن است. در یک webinar، شما به راحتی و سریعا ‌می‌توانید تبادل اطلاعات انجام دهید. 

با استفاده از نرم‌افزارهای برگزاری وبینار، ‌می‌توانید فایل‌های صوتی، متنی و برنامه‌های مختلف را با شرکت‌کنندگان آن به اشتراک بگذارید. بسیاری از کسانی که وبینارهای آموزشی و کارگاهی برگزار ‌می‌کنند، از این قابلیت استفاده ‌می‌کنند. آنها به سادگی در حین صحبت کردن، برنامه‌ها و فایل‌های صفحه نمایش کامپیوترشان را نشان می‌دهند. امروزه، سرویس‌های برگزاری وبینار، برنامه‌های پخش زنده نیز دارد. به علاوه، به کمک برخی از امکانات این نرم افزارها، ‌می‌توانید وبینار خود را ضبط کرده و در وب سایت‌های انتشار ویدئو به اشتراک بگذارید. 

کاربردهای وبینار چیست؟

یکی از اصلی‌ترین کاربردهای وبینار، برگزاری کارگاه‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف است. دانشجوها از شهرها و کشورهای مختلف ‌می‌توانند در وبینار شرکت کنند و با صرف هزینه‌ای اندک، از مطالب آموزشی وبینار استفاده کنند. در واقع، امروزه به دلیل مشغله‌های زیاد، مردم ترجیح می‌دهند از طریق اینترنت و لپ تاپ‌شان در کلاس‌های آموزشی شرکت کنند. 

با برگزاری یک وبینار آموزشی یا کارگاهی، بسیاری از هزینه‌ها از جمله هزینه حمل و نقل، اجاره مکان برگزاری، و پذیرایی حذف می‌شوند. بنابراین، با وبینار، هزینه کمتری برای برگزاری پرداخت ‌می‌کنید و شرکت‌کنندگان بیشتری نیز شرکت می‌کنند. به علاوه بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها برای برگزاری کنفرانس بین‌المللی نیز وبینار استفاده می کنند. 

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع تبدیل شدن به یک میکاپ آرتیست حرفه ای

برگزاری وبینار چه مزایایی دارد؟

مهم‌ترین مزیت وبینار هم برای شرکت‌کنندگان و هم برای برگزارکنندگان، تحت وب بودن آن است. هر دو گروه شرکت‌کننده و برگزارکننده وبینار در هرجایی که بخواهند، به شبکه جهانی اینترنت متصل می‌شوند و در وبینار شرکت می کنند. فرایند برگزاری یک کنفرانس را در نظر بگیرید. 

برگزارکنندگان از چندین ماه قبل باید مکان برگزاری را انتخاب کنند، نحوه ثبت‌نام شرکت‌کنندگان را مشخص کنند، وسایل و ابزارهای لازم برای سخنرانی، پخش ویدئو و غیره را فراهم کنند، برنامه کنفرانس را مدون کنند، و برای پذیرایی از مهمانان و شرکت‌کنندگان تدابیری بیاندیشند. هیچ کدام از این مراحل در برگزاری وبینار انجام نمی‌شود. در واقع، برگزاری وبینار تنها با چند کلیک انجام می‌شود. 

اجزای یک وبینار چیست؟

همانطور که گفتیم، وبینار یک جلسه یا سمینار آنلاین است. بنابراین تماشای یک ویدئوی آموزشی در اینترنت، وبینار به حساب نمی‌آید. برای برگزاری وبینار به 5 عامل زیر احتیاج دارید:

1. سرفصل‌های یک رویداد زنده: وبینار نیز مانند هر رویداد دیگری به یک زمان و تاریخ مشخص نیاز دارد. بعد از مشخص کردن زمان و تاریخ برگزاری این همایش، شرکت‌کنندگان باید در زمان برگزاری آنلاین باشند، و در پلتفرم ساخت وبینار حضور یابند. معمولا، اکثر سازمان‌ها و برگزارکنندگان وبینار، بعد از اتمام جلسه، ویدئوی آن را برای شرکت‌کنندگان منتشر ‌می‌کنند. بنابراین، افراد ‌می‌توانند هر زمانی که فرصت داشتند، ویدئوی وبینار را مشاهده کنند. 
2. تعامل بین شرکت‌کنندگان یک webinar : یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن ، تعامل آنی بین شرکت‌کنندگان و برگزارکننده است. در اکثر وبینارها، زمان مشخصی برای پرسش و پاسخ وجود دارد. در این بخش، شرکت‌کنندگان ‌می‌توانند سوال‌های شان را مطرح کرده و با یکدیگر همفکری کنند. به علاوه، بخشی به نام گفتگوی زنده یا چت باکس  وجود دارد. حضار ‌می‌توانند سوالات خود را به صورت شخصی یا همگانی مطرح کنند. 
3. پخش زنده سخرانی:  یک متخصص یا گروهی از متخصصین و صاحب نظران یک حوزه، در مورد موضوعی صحبت ‌می‌کنند. سخنرانی آنها به طور زنده پخش ‌می‌شود. گرچه صدا یا تصویر سخنران در طول وبینار پخش ‌می‌شود. اما او نمی‌تواند تصویر شرکت‌کنندگان را ببیند. به علاوه، در اکثر وبینارها گزینه‌ای برای شرکت در مکالمات، پخش صدا و تصویر وجود دارد. برای مثال، در صورتی که مایل به انتشار تصویرتان نیستید، گزینه پخش زنده را غیرفعال کنید. 
4. اسلایدهای آموزشی:  علاوه بر سخنران، اسلایدهایی نیز برای نمایش برخی از اطلاعات نشان داده می‌شوند. اسلایدها را ‌می‌توانید با نرم افزارهایی مانند پاور پوینت یا گوگل اسلاید درست کنید. 
5. نرم افزار برگزاری وبینار: برای اینکه بتوانید تمام اجزای ذکر شده را در قالب وبینار ارائه کنید، به نرم‌افزارهای مخصوصی احتیاج دارید. این نرم‌افزارها قابلیت به اشتراک‌گذاری صفحه نمایش، نظرسنجی، گفت‌وگوی زنده، ابزارهای پرسش و پاسخ، انتشار فایل‌های صوتی، ارسال دعوت ورود به نرم‌افزار و غیره را دارند.

برای برگزاری webinar چه کارهایی باید انجام دهید؟  

برنامه ریزی کنید: برنامه زمانی شرکت‌کنندگان را بررسی کنید. آخر هفته‌ها زمان مناسبی برای برگزاری وبینار نیست. معمولا روزهای چهارشنبه و سه شنبه روزهای خوبی هستند. اگر وبینار را به صورت بین‌المللی برگزار ‌می‌کنید، تفاوت زمانی بین کشورهای مختلف را در نظر بگیرید. 

به مطالب مسلط باشید: سعی کنید اضطراب را از خود دور کنید و نکات کلیدی مطالب را فراموش نکنید. به هیچ وجه، مطالب سخنرانی را روخوانی نکنید. نکات کلیدی مطالب را یادداشت کنید. و بخشی از زمان همایش را به سوالات و واکنش‌های مخاطبین اختصاص دهید. قبل از برگزاری وبینار، حتما با نرم افزار برگزاری آن کار کنید و با بخش‌های مختلف آن آشنا شوید. 

هدف از برگزاری وبینار را مشخص کنید: هدف را مشخص کنید. آیا به دنبال آموزش و تقویت برند شخصی خودتان هستید یا می‌خواهید محصول خاصی را معرفی کنید؟ ساختار وبینار، محتوا و استراتژی تبلیغاتی آن به اهداف شما بستگی دارد. بنابراین از همان ابتدا، هدف خود را به صورت شفاف بیان کنید. 

زمانی را برای پرسش و پاسخ بگذارید: در 99 درصد از این همایش ها، زمان مشخصی برای پرسش و پاسخ وجود دارد. بنابراین در جدول زمانی مشخص ، حتما مدت زمان آن را تعیین کنید. با استفاده از نظرسنجی‌های لحظه‌ای، پرسش نامه و گفت و گو، تعامل مخاطبان را بیشتر کنید. 

مخاطبان را شگفت زده کنید: با دعوت از یک مهمان خاص، ارائه فایل‌های ارزشمند، مانند یک کتاب الکترونیکی یا دادن کد تخفیف به شرکت‌کنندگان، آنها را شگفت زده کنید.

بعد از تمام شدن وبینار، مخاطبان را رها نکنید: برای جذب شرکت‌کنندگان و حضور مجدد آنها در وبینار شما، بهتر است ایمیل‌های تشکر و نظرسنجی ارسال کنید. می‌توانید برای شرکت‌کنندگان یکی از وبینارها، کد تخفیف ثبت نام وبینار بعدی را ارسال کنید. 

با چه نرم افزارهایی می‌توان وبینار برگزار کرد؟

نرم افزارهای خارجی معمولا با محدودیت زمانی، خدمات خود را ارائه می‌دهند. بنابراین اگر برای برگزاری وبینار، برنامه ای جدی دارید، بهتر است از نرم افزارهای داخلی استفاده کنید.

زوم (Zoom): زوم یکی از نرم افزارهای معروف برگزاری وبینار است. درصورتی که بخواهید به صورت رایگان از زوم استفاده کنید، فقط برای 100 نفر می‌توانید این همایش را برگزار کنید. گرچه این نرم افزار امکانات ساده وبینار از جمله ویدئو کنفرانس و پشتیبانی آنلاین را دارد، اما ضعف‌هایی نیز دارد. سرعت پایین، و محدودیت زمان تماس گروهی از جمله این ضعف‌ها هستند.

بیگ مارکر (BigMarker): برای استفاده از بیگ مارکر، لازم نیست چیزی را دانلود کنید. برای بازاریابی وبینار خود ‌می‌توانید از ابزارهای خود بیگ مارکر، مانند ایمیل‌های دعوت، صفحه‌های ثبت نام، لندینگ پیج‌های شخصی سازی شده، و برندسازی استفاده کنید. 

اوپن میتینگ (OpenMeenting): نرم افزار اوپن میتینگ جزو نرم افزارهای رایگان و متن باز برگزاری وبینار به شمار می‌آید. با اوپن میتینگ ‌می‌توانید کنفرانس ویدئویی برگزار کنید، کاربران را مدیریت کنید، یک فایل متنی را به صورت چند نفره ویرایش کنید و جلسات را ضبط کنید. گرچه اوپن میتینگ رایگان است و مزایای خوبی دارد، اما برای استفاده از آن باید سرور مجازی داشته باشید. 

نیما: نیما یکی از نرم افزارهای ایرانی برگزاری وبینار است که توسط دانشجویان و گروه فناوری دانشگاه امیرکبیر توسعه یافته است. محیط نرم افزار فارسی است و جلسات نیز به طور خودکار ذخیره می‌شوند. به علاوه، این نرم افزار به حداقل سرعت و حجم اینترنت نیاز دارد. 

ایسمینار: یکی از معروف ترین پلتفرم‌های ایرانی برگزاری وبینار، ایسمینار است. با استفاده از ایسمینار، به تمام امکانات یک وبینار دسترسی دارید. برای مثال، ‌می‌توانید صدا و تصویر سخنران و مهمان را به صورت همزمان نشان دهید. 

اسکای‌روم: اسکای‌روم یکی دیگر از نرم افزارهای داخلی برگزاری وبینار است. با اسکای‌روم می‌توانید چندین جلسه همزمان، همایش و کنفرانس در فضای وب برگزار کنید. یکی از ویژگی‌های برجسته اسکای‌روم، ظرفیت بالای آن، تا چندین هزار کاربر آنلاین است. ضمن اینکه امکان به اشتراک‌گذاری لحظه‌ای فایل‌ها و محتوای دسکتاپ، ارائه چند نفره و مدیریت قدرتمند نیز در اختیار شماست.

جمع بندی

همانطور که گفتیم وبینار، یک همایش، کنفرانس یا کارگاه مجازی است. با وبینار، دیگر لازم نیست مخارج زیادی برای پذیرایی از شرکت‌کنندگان و یا اجاره مکان بپردازید، بلکه فقط با لپ تاپ، و اینترنت پرسرعت می‌توانید کارگاه آموزشی یا کنفرانس خودتان را برگزار کنید. از طرف دیگر، شرکت‌کنندگان وبینار نیز هزینه‌ای برای ایاب و ذهاب پرداخت نمی‌کنند، بلکه در تاریخ و زمان مشخص آنلاین می‌شوند و در این همایش ها شرکت می‌کنند. اگر شما هم تاکنون وبینار برگزار کرده‌اید، و یا در وبیناری شرکت کرده‌اید، می‌توانید نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید تا کاربران دیگر نیز بتوانند وبینارهای بهتری برگزار کنند.