در گذشته تنوع محصولات بسیار کم بود و برای مصرف‌کننده‌ها هم اسم و رسم و ویژگی‌های هر محصول اهمیت چندانی نداشت. با گذشت زمان نیازهای مردم بیشتر و پیچیده‌تر می‌شوند و متناسب با این نیازها محصولاتی وارد بازار کشورها می‌شوند که سعی می‌کنند برای جلب توجه مشتری‌ها با یکدیگر رقابت کنند. امروزه هر محصول یا خدماتی سعی می‌کند یک سروگردن از سایر محصولات بالاتر رود و به عبارتی به یک برند معتبر تبدیل شود، از این مسیر با عنوان برندینگ و برندسازی یاد می‌شود. در مقاله پیش‌رو قصد داریم به سوال‌های شما در این باره پاسخ بدهیم و راهی را که لازم است هر برند برای معتبر و ماندگار شدن طی کند، بیان کنیم. برند چیست؟ انجمن بازاریابی آمریکا، برند را این‌گونه معرفی می‌کند: نام، نشانه یا علامت تجاری که یک کالا یا خدمات را تعریف می‌کند و در نگاه مردم، آن را از سایر کالاها و خدمات متمایز می‌کند. با احترام به این تعریف، می‌توانیم بگوییم امروزه دیگر این بیان از برند کافی نیست و اگر قرار باشد برای شناساندن برندتان به این تعریف اکتفا کنید، مسیر را نصفه و نیمه رفته‌اید و مقصد دل‌چسبی در انتظارتان نخواهد بود. برند یک مفهوم چند وجهی است بنابراین برای تعریف مفهوم برند، لازم است قطعات پازل را به درستی در کنار هم قرار بدهیم. برندها شخصیت و هویت دارند و بخشی از دارایی نامشهود سازمان به‌شمار می‌روند. برندها علاوه بر داشتن شکل و نشانه ظاهری، قرار است احساسی را در مصرف‌کننده محصول به وجود بیاورند. برند چه چیزی نیست؟ در این بخش، تعاریف تک بعدی و یا اشتباهی را که از مفهوم برند وجود دارد، آورده‌ایم. برندها فقط علائم تجاری نیستند چون علامت تجاری را به‌راحتی می‌توان طراحی و ثبت کرد ولی برای مطرح شدن یک برند باید فرآیند پیچیده برندینگ و برندسازی را طی کرد. برندها فقط قرار نیست مشهور باشند، بلکه باید به یک عنوان یا ویژگی خوب شهرت پیدا کنند. اگرنه برندی که به بدنامی شهرت پیدا می‌کند، به واسطه این که تمام مردم نام برند را شنیده‌اند، برندسازی نکرده است. مردم به اشتباه وقتی می‌خواهند بگویند محصولی گران است می‌گویند حتما برند است! در حالی که برندها لزوما گران نیستند و ممکن است جامعه هدف یک برند اقشار متوسط یا کم‌درآمد باشند. برندها لزوما معروف و شناخته شده نیستند، همان طور که ممکن است برند تولیدکننده لوازم پزشکی خاص در میان جامعه پزشکان مطرح باشد ولی برای سایر افراد شناخته‌شده نباشد. از آن‌جا که هر کسب‌وکاری به یک برند موفق نیاز دارد، ما در مقاله‌ی «چگونه یک برند ماندگار و موفق بسازیم؟» به طور کامل به این موضوع پرداخته‌ایم، که پیشنهاد می‌کنم مطالعه این مقاله از سایت جت را از دست ندهید. برند: نوزادی که برندینگ Branding به دنیا می‌آورد فرض کنید قرار است یک نوزاد متولد شود. در مرحله اول این نوزاد تفاوتی با سایر کودکان تازه متولد شده ندارد ولی بالاخره برای زندگی کردن لازم است اسم و رسمی داشته باشد تا از دیگران متمایز شود. این نوزاد تازه متولدشده همان برند است که طی مراحل برندینگ نام و نشانی پیدا می‌کند. برندینگ، مجموعه فعالیت‌هایی است که یک شرکت انجام می‌دهد تا یک برند به وجود بیاید و در ذهن و دید مشتریان معنا پیدا کند. در اصل به مجموعه اقداماتی که برای خلق یک برند انجام می‌شود، برندینگ می‌گویند. برندینگ قرار است کمک کند تا برند شما به‌یاد ماندنی شود، مقیاس‌پذیر و قابل انعطاف باشد و مهم‌تر ازهمه این‌ها شخصیت و هویت جداگانه پیدا کند. انواع Branding برند خدمات: این نوع برندسازی به دنبال ایجاد دانش، فرهنگ و تجربه در مورد خدمات شرکت یا اشخاص است. به‌عبارتی در این نوع از برندینگ، قرار است برای یک خدمت، برندی خلق شود. برند بیمه‌ها و بانک‌ها مثال‌هایی از این نوع برندینگ هستند. برند خرده‌فروشی: شامل فعالیت‌های برندسازی برای مشتریان محصولات و خدمات کوچک و محدود است؛ مثل رستوران‌های زنجیره‌ای اکبر جوجه، پدیده‌شاندیز و.... برند محصول: برندی که به دنبال ایجاد تجربه پیرامون یک محصول است مانند آدیداس، بی‌ام‌و، سامسونگ و... برند سازی یا Brand Building : رشد و پرورش نوزاد تازه متولد شده نوزادی که در بخش قبلی از آن صحبت کردیم به دنیا آمده و اکنون شناسنامه دارد ولی آن‌چه بدیهی است این است که نمی‌تواند به حال خود رها شود. باید آن را تر و خشک کرد تا رشد کند. این دقیقا همان کاری است که در برندسازی یا brand building انجام می‌شود و برندی که طی مراحل برندینگ نام و نشانی به‌دست آورده، به وسیله برندسازی بزرگ می‌شود، پرورش می‌یابد و به قول معروف سری بین سرها درمی‌آورد. انواع برندسازی Brand Building برندسازی مشارکتی یا CO-Branding: به مشارکت یک برند با برندی دیگر برای رسیدن به یک هدف مشترک گفته می‌شود. برندسازی دیجیتال: استفاده از ظرفیت وب‌سایت‌ها، رسانه‌های اجتماعی، بهینه‌سازی موتور جستجو و... برندسازی شخصی Personal Branding: روشی که یک فرد برای ایجاد اعتبار و شهرت خودش به کار می‌برد. برندسازی خیرخواهانه: همسو کردن برند با یک کار خیر یا عام‌المنفعه برندسازی کشوری: تلاش برای جذب توریست و کسب‌وکار تفاوت برندینگ و برندسازی چیست؟ طی مراحل برندینگ، برند شما خلق می‌شود و پس از آن با استفاده از برند سازی باید کاری کنید که به دل و قلب مشتریان بنشینید، آن‌ها باید برند شما را بشناسند، از آن به‌خوبی یاد کنند و در مراحل بعدی نیز برای خرید یا دریافت خدمات، سراغ برند شما را بگیرند. مشتری باید حس خوبی نسبت به برند پیدا کند و این تنها از طریق برندسازی فراهم می‌شود. فرآیند برندسازی پس از خلق برند شروع می‌شود و تا همیشه ادامه پیدا می‌کند اما برندینگ پس از این که برند را خلق کرد احتمالا برای مدتی کنار گذاشته می‌شود. شاید بپرسید تا چه زمانی؟ ممکن است تا زمانی که احتیاج باشد بعضی چیزها را خراب کنید و از نو بسازید یا تا زمانی که برند کم‌کم رو به افول می‌رود و لازم است در بعضی قسمت‌ها تجدیدنظر یا بازبینی کنید؛ برندینگ نوعی برنامه برای ادامه مسیر برای شما طراحی می‌کند. درست مثل نوزادی که تازه متولد شده و مراحل مختلفی از رشد را تجربه می‌کند، در مواجه با یک برند نیز همین مسیر طی می‌شود با این تفاوت که برندها اگر خوب از آن‌ها مراقبت شود همیشه جوان می‌مانند و می‌توانند تا نسل‌ها ماندگار شوند. برندینگ چه هدف‌هایی دارد؟ برندینگ، قصد دارد پیامی روشن در ذهن مشتری ایجاد کند، خودش را آن‌گونه که هست معرفی کند و در قلب مشتری پایدار بماند. می‌خواهد اعتبار محصولات و خدمات شما را نزد مشتری تایید و اعتماد او را جلب کند. تلاش می‌کند ارتباطی دائمی و احساسی با مخاطبان و مشتریان برقرار کند. برندینگ، قصد دارد با محموعه‌ای از راهکارها افراد را تحریک کند تا محصولات شما را بخرند یا از خدماتی که ارائه می‌کنید، استفاده کنند. یکی از مهم‌ترین اهداف برندینگ این است که برای شما مشتری‌های دائمی به ارمغان بیاورد و کاری کند مشتری‌ها به برندتان وفادار بمانند. 7 گام طلایی برندینگ و برندسازی همانطور که گفتیم برندینگ مقوله پیچیده‌ای است و باید با دقت و پیش زمینه قبلی وارد این پروسه سخت شد اما در کل طی هفت گام می‌توان یک نشان تجاری را به یک برند معروف تبدیل کرد. البته این را به‌خاطر داشته باشید که تمام اقداماتی که می‌کنید باید هم‌راستا و سازگار با نام و اهداف‌تان باشد. جلب اعتماد: همیشه و در همه حال با مردم صادق باشید. ریاکاری نکنید و رجز نخوانید. بسیاری از شرکت‌ها طی پروسه برندینگ، در رقابت با سایرین، توانایی‌های خودشان را با اغراق و دور از واقعیت بیان می‌کنند و در اصل بزرگ‌ترین ضربه را به اعتبارشان می‌زنند بنابراین خودتان باشید و هدف‌تان را فراموش نکنید. رفع کمبودها: محصول یا خدماتی ارائه کنید که کمبود آن در جامعه حس شود. از این طریق است که می‌توانید به یک برند تبدیل شوید، پس سعی کنید دردی از مردم دوا کنید و چیزی را به آن‌ها بدهید که مدت‌ها در انتظارش بودند. مثل اسنپ یا دیجی کالا. خلاق بودن: از ابتدا تا انتها سعی کنید خلاقانه عمل کنید و به هیچ عنوان مقلد نباشید. از طراحی برند گرفته تا بسته بندی محصولات و نوع تبلیغات، بهتر است همه و همه را بدون کپی کردن انجام بدهید. زمانی که مشتریان ببینند به جای استفاده از ایده‌های خلاقانه خودتان، مشغول کپی کردن محصولات یا طرح‌های دیگران هستید، اعتمادشان را از دست می‌دهند و از محصولات و برند شما فاصله می‌گیرند. خواستنی و جذاب بودن: محصولات و خدماتی ارائه کنید که هم ظاهر جذابی داشته باشند و هم راه‌حلی برای مشکلات مشتری ارائه بدهند و احساسات مثبتی را در او برانگیزند. عمل به تعهدات: متناسب با توانایی‌هایتان به مشتری‌ها ضمانت بدهید و در مراحل بعد، سر قولتان بمانید و به تعهداتتان عمل کنید. تقویت نقاط قوت: قرار نیست در همه زمینه‌ها بهترین باشید. ببینید چه نقاط قوتی دارید و روی همان‌ها تمرکز کنید. مثلا فرض کنید یک شرکت گوشی‌های خوبی تولید می‌کند و فروش خوبی نیز در این زمینه داشته است. بنابراین بهتر است با هوشمندی، تولیدات دیگرش را محدود کند و روی تولید گوشی با تکنولوژی جدیدتر تمرکز کند. حضور همیشگی: شرکت‌های معروف در فرآیند برندینگ تلاش می‌کنند طوری برنامه‌ریزی کنند که در بازار یک حضور دائمی و مستمر داشته باشند و در همه حال در کنار مشتری‌ها بمانند چون این یکی از رموز موفقیت و ماندگاری است. اصول، قواعد و مراحل برندسازی اول بگو نام و نشانت را! قدم اول در برند سازی انتخاب یک نام خوب، کوتاه و مرتبط با حوزه فعالیت‌تان است. باید نامی بامعنی و زیبا انتخاب کنید و پس از آن یک لوگوی ساده و خلاقانه طراحی کنید به‌طوری که قابل فهم باشد و شبیه لوگوهای دیگر نباشد. زیرساخت‌ها را مهیا کنید قبل از هر چیز لازم است یک تیم فروش و فنی تشکیل بدهید و جایی را هم به عنوان محل فعالیت در نظر بگیرید. محصولات و خدمات را نیز به اندازه کافی باید تامین کنید تا برای شروع مشکلی نداشته باشید. یک برگ برنده رو کنید باید به فکر یک مزیت رقابتی باشید. یک مزیت اساسی که با متمایز کردن شما، کمک می‌کند سری بین سرها در بیاورید. برای نمونه می‌توانید خدمات پس از فروش خاص و جدیدی ارائه کنید، پشتیبانی شبانه‌روزی داشته باشید، کیفیت یا تکنولوژی جدیدی معرفی کنید یا قیمت پایین‌تری نسبت به رقبا پیشنهاد دهید. تبلیغ، همیشه و همه جا از لحظه‌ای که کارتان را شروع می‌کنید باید تبلیغات آرام، بابرنامه، همیشگی و هدفمند را سرلوحه کارتان قرار بدهید و به تدریج در نگاه و ذهن مخاطب‌هایتان نفوذ کنید. یکی از قواعد برندینگ، تبلیغات همه جایی است. جایی را نباید از قلم بیاندازید؛ از رادیو و تلویزیون گرفته تا سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی. گروه هدف شما هر جا باشند، محصول شما هم باید آن‌جا حضور داشته باشد. در راستای اهداف، خدمات و محصولاتی که ارائه می‌دهید به فعالیت اجتماعی و فرهنگی بپردازید. در برنامه‌های اجتماعی شرکت کنید و عضوی فعال باشید. مشتری‌مدار باشید مشتری‌هایتان را جدی بگیرید و به بازخوردها توجه کنید. اگر می‌خواهید مشتریان دائمی داشته باشید باید در هر حال به نظرات و پیشنهاداتی که دارند اهمیت بدهید و پیوسته این موارد را در کارتان لحاظ کنید و تغییرات لازم را در روند کاری‌تان بدهید. روی مشتری‌ها ذره‌بین بیاندازید کاربران و مشتریان خود را تحلیل کنید. ببینید بیشتر مخاطبان شما را چه گروه‌هایی تشکیل می‌دهند. آن‌ها را تحلیل کنید و نیازهایشان را بشناسید و مطابق با نیازهای جدیدی که دارند، محصولات‌تان را تغییر دهید یا به روز کنید. راکد و یک‌نواخت نباشید بعضی برندها شروعی طوفانی دارند ولی پس از مدتی بدون توجه به تغییر محیط اطراف‌شان، راکد می‌مانند و احساس می‌کنند دیگر قرار نیست تا مدت‌ها کار جدیدی انجام دهند اما به شما هشدار می‌دهیم که دقت کنید مبادا در چنین دامی بیفتید. اگر می‌خواهید برند ماندگاری باشید باید دائم ایده‌های جدید و خلاقانه بدهید و خدمات بهتر و متفاوت‌تری ارائه کنید. جمع‌بندی: برندینگ چیست؟ تفاوت برندینگ و برندسازی در دنیای پررقابت امروز، سرآمد بودن کار آسانی نیست. حتی اگر محصولی به‌صورت اتفاقی به یک‌باره بدرخشد، پس از مدت کوتاهی حذف می‌شود و تنها کسی در یادها می‌ماند که حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد و ایده‌ای نو ارائه دهد. پشت هر برند اسم و رسم‌داری، سال‌ها تلاش گروه یک‌دستی پنهان است که شاید ما به ظاهر آن‌ها را نمی‌بینیم ولی نادیده‌شان نیز نمی‌توانیم بگیریم. برندینگ و برندسازی نیز حکایت همین تلاش‌های هدفمندی هستند که یک محصول را از انزوا خارج می‌کنند و به آن هویت و شخصیتی همیشگی می‌دهند. برندینگ برای یک شرکت یا محصول هم پول و سرمایه می‌آورد و هم نام و اعتبار. بنابراین قدرت و کارآیی آن غیرقابل انکار است و نهایتا تنها مسیر پیشرفتی است که هر محصولی می‌تواند برای موفقیت در آن قدم بگذارد.